Volgens Wikipedia is stress “een vorm van spanning die in het lichaam van mensen, dieren of planten optreedt als reactie op externe prikkels en die gevolgd wordt door een bepaald patroon van fysiologische reacties”.
Dit betekent dat stress een reactie is op situaties in de omgeving waar het lichaam vervolgens op reageert. Denk bijvoorbeeld aan het tegenkomen van een roofdier, een verhuizing… Het lichaam reageert hierop door je in een staat van paraatheid te brengen. De hartslag en ademhaling versnellen, zodat je goed kan reageren. Al deze veranderingen gebeuren onder invloed van hormonen automatisch.
Stress heeft je hond nodig om te overleven, het is deel van zijn leven. Zonder stress zou je hond als een zak pudding ineen zakken. Een stressvrij leven bestaat niet, laten we daar gewoon eerlijk over zijn. Langdurige of chronische stress willen we echter vermijden!
Bij reactiviteit ervaart de hond dus hopen stress. Sleept dit enige tijd aan kan dit overgaan op chronische stress. Werk aan de winkel dus! laten we even bekijken welke effect stress op je hond kan hebben.
Kortdurende stress kun je herkennen doordat een hond bijvoorbeeld gaat hijgen, blaffen of zich gaat uitschudden.
Zijn overlevingsmechanisme schiet in gang bij het gevoel dat hij in een onveilige situatie is terecht gekomen. Dit zorgt ervoor dat er iets in het lijf opgang komt en dat de hond kan reageren. Dat hij zichzelf als het ware in veiligheid kan brengen en dat de grote spieren worden aangesproken om 1 van de overlevingstechnieken op gang te trekken. Dit overlevingsmechanisme zag je in de vorige les.
Stress hoort, zoals ik al zei, bij het leven. Krijgt je hond de tijd om al de prikkels die hij gedurende de dag binnenkrijgt te verwerken, is er niets aan de hand. Ervaart je hond dag in dag uit stress, en kan hij nooit helemaal herstellen, dan loopt deze het risico om chronische stress te gaan ontwikkelen.
Als je hond iedere wandeling 1 of meer keer uitvalt en dit al sinds langere tijd kan hij chronische stress ontwikkelen. Je hond kan hierdoor ook echt gezondheidsklachten gaan ontwikkelen, denk aan jeuk, likken, obsessief gedrag, slechte of doffe vacht…. Pijn en ongemak kan ook stress veroorzaken, net als allergieën die je hond zou kunnen hebben. We komen hier in de volgende modules op terug.
Daarom is herstel tijd nodig na een stress periode. Je hond moet de tijd krijgen om zijn stress-emmer te kunnen legen. Soms is een periode van decompressie nodig. Decompressie wil zeggen dat we ervoor gaan zorgen dat je hond een bepaalde periode de tijd krijgt om te herstellen en dat je ervoor gaat zorgen dat stress tot een minimum wordt gereduceerd. Door je wandel omgeving aan te passen, wandelingen korter te maken, prikkelvrij te wandelen, eventueel zelfs niet te wandelen, kan je hond gaan herstellen, en kunnen patronen zoals uitvallen worden doorbroken. Hier gaan we dieper op in, in de module management.
Rust is bij reactieve honden is enorm belangrijk! Als de stress-emmer te vol zit, en de hersteltijd te kort is geweest, kan het zijn dat je hond op die dag veel vaker en heftiger gaat reageren op prikkels.
Beantwoord volgende vragen even,
In de volgende les bespreken we wat de stress-emmer betekent.